Jak wynika z badań przeprowadzonych przez niezależną agencję badań rynku Opinion Matters na zlecenie międzynarodowej firmy ADP najwyższy poziom codziennego stresu cechuje pracowników z Polski (25%).
Stres jest również jedną z barier, która uniemożliwia efektywniejszą pracę, a nieprawidłowy balans między życiem prywatnym a zawodowym odczuwa więcej kobiet niż mężczyzn.
Ponad jedna czwarta (28%) pracowników jest przekonana, że ich pracodawca nie jest w najmniejszym stopniu zainteresowany kwestią ich dobrego samopoczucia psychicznego.
Większość polskich pracowników (71%) przyznaje, że poziom ich motywacji jest obniżony na skutek czynników takich jak niskie wynagrodzenie (35%), brak uznania ze strony kierownictwa (25%) oraz słabi liderzy (19%).
Jak stać się liderem, który wie jak wykorzystać rozwojową moc stresu, liderem wspierającym współpracowników, liderem na miarę XXI wieku?
Coraz częściej powtarzany jest pogląd, że autentyczne przywództwo jest zasilane odwagą. Odwagą, aby być szczerym wobec siebie w odkrywaniu, kim się jest. Bez tej wiedzy nie sposób być autentycznym i świadomie kreować swoje życie.
Odwaga powiązana jest z odpornością psychiczna.
Jak budować odporność psychiczną?
Gdy czujemy strach, lęk, złość, wrogość lub inne stany określane jako dyskomfort psychiczny wynikający ze związanym z tym stanem odczuwaniem negatywnych emocji o dużym natężeniu, najczęściej upraszczamy i mówimy, że jesteśmy w stresie.
Prof. Jan Strelau definiuje przyczynę stanu stresu jako brak równowagi między wymaganiami stawianymi jednostce a jej możliwościami (umiejętnością) sprostania tym wymaganiom.
Stresorem może być wszystko, na przykład nieprzewidywalne lub niekontrolowane wydarzenia życiowe, kłopoty dnia codziennego, istotne zmiany życiowe.
Dla jednych stresorem będzie korek na autostradzie, gdy śpieszą do pracy na spotkanie, dla drugich ten sam korek będzie okazją do dłuższego posłuchania audiobook’a lub relaksacji. A że nie zdążą na spotkanie? Cóż, jedyne co mogą zrobić w tej sytuacji, to uczestniczyć zdalnie.
Czy dane zdarzenie potraktujemy jako sytuację stresową, zależy od naszej specyficznej oceny.
I właśnie tę ocenę poznawczą możemy nauczyć się kształtować, a to już pierwszy krok do budowania odporności psychicznej.
Po pierwsze uświadom sobie, że każdy z nas ma potrzebę stymulacji. Pomyśl już teraz o stresorze jako właśnie takiej stymulacji. Oczywiście idealnie jest, jeżeli bodziec stymulujący jest pozytywny, wywołujący pozytywne napięcie. Wtedy wzrasta nasza efektywność, jesteśmy bardziej kreatywni, zmobilizowani, czujemy, że jesteśmy na fali, że osiągnęliśmy optymalny poziom.
Wyobraź sobie, że właśnie dostałeś długo wyczekiwany awans i go zaakceptowałeś. Czujesz się uskrzydlony, jesteś na fali! Energia w Tobie buzuje i rozpala do działania. Już wiesz, co zrobisz, jakie zmiany wprowadzisz, chcesz działać!
To jest właśnie ten moment, kiedy czynnik stresowy, jakim może być na przykład awans, stymuluje Cię do działania. Oczywiście możesz usiąść i czekać, aż Ci się odechce, ale… jesteś dumny i zadowolony z siebie, bo zostałeś doceniony, dajesz więc z siebie wszystko! Jesteś na fali, jesteś w eustresie.
Ten fakt nie umyka Twoim przełożonym. Twoja energia i efektywność utwierdza ich w przekonaniu, że twój awans to trafna decyzja. Wymagania w stosunku do Ciebie się zmieniły, wymaga się więcej (awansowałeś, pamiętasz?).
To jak sobie radzisz z nowymi wymaganiami, zależy od takich cech, jak: inteligencja, umiejętności, wiedza, doświadczenie, cechy osobowości i temperamentu oraz Twój aktualny stan psychiczny i fizyczny.
Jeśli zostaje zachowana równowaga między stawianymi wymaganiami a Twoimi możliwościami, bądź sprawnie udaje Ci się redukować te rozbieżności, stan stresu maleje i możesz mówić o jego dobroczynnym wpływie na Twoje życie. Wzrasta Twoja wiara i zaufanie do siebie samego.
Jeżeli natomiast ten proces nie przebiega sprawnie, rozbieżności się pogłębiają, a Ty, wbrew podjętym działaniom, ciągle nie potrafisz sprostać wymaganiom, dochodzi do przeciążenia stresem. W efekcie tracisz zasoby, Twoja efektywność spada i mogą się pojawić symptomy stresu (dystres) przewlekłego lub nadmiernego, co z kolei może wywołać kryzys, a nawet depresję.
Warto więc podjąć wysiłek nauczenia się umiejętnego zarządzania stresem, aby stres, który nam towarzyszy wykorzystać jako potencjał rozwojowy.
Strategia w 7 krokach
Przede wszystkim, obserwuj siebie. Zauważ jakie sytuacje wywołują w Tobie napięcie i co wtedy robisz. Rozpoznanie swoich reakcji to już pierwszy krok, aby stres stał się Twoim przyjacielem.
Nie masz kontroli nad sytuacjami wywołującymi stres, ale możesz zdecydować, jak na niego zareagujesz. Od twojej reakcji będzie zależało, czy będzie Cię motywować i sprzyjać rozwojowi, czy wręcz odwrotnie, będzie Cię ciągnął w dół, skutecznie pozbawiając kolejnych zasobów. Znasz przysłowie „co Cię nie zabije, to Cię wzmocni”?
Jeśli potraktujesz trudności jak wyzwania, poprzez które uczysz się i rozwijasz, znajdziesz w nich energię do działania.
Według Kelly McGonigal stresem jest to, co się pojawia, kiedy w grę wchodzi coś na czym Ci zależy a więc stresujemy się tym co ma dla nas jakąś wagę i ważność, jakiś sens.
Wykonaj więc drugi krok i określ, co w Twoim życiu przynosi sens, oceń na ile te rzeczy są wartościowe i dlaczego takie są. Dowiesz się, co akceptujesz, a co powinno ulec zmianie. Ta świadomość da Ci przewagę, bo zaczniesz świadomie wybierać jak zareagujesz na sytuację stresową.
”Postrzeganie reakcji stresowej jako zasobu, może na płaszczyźnie fizjologicznej przekształcić strach w odwagę, zagrożenie w wyzwanie, jak również pomóc Ci dać z siebie wszystko, kiedy musisz działać pod presją.” za Dr. Elżbietą Kluska-Łabuz
Jeśli natomiast źródłem stresu jest coś, co nie ma dla Ciebie wartości, na przykład wykonujesz jakąś pracę, jesteś pod ciągłą presją i oceną, źle się w niej czujesz, a mimo tego ciągle w niej tkwisz z powodu różnych swoich lęków, a nie tego, że jest dla Ciebie wartościowa, to strategia wobec takiego stresu nie polega na akceptacji, bo nie jest on rozwojowy, tylko na zmianie pracy.
Po trzecie poznaj i szanuj swoje uczucia. Emocje są ważnymi wskazówkami wysyłanymi przez Twoje ciało i umysł. Są twoimi sprzymierzeńcami.
Zdaniem autorytetów, to nie fakty wywołują nasze emocje, ale nasze przekonania o tych faktach.
Poznaj swoje przekonania. To już czwarty krok. Przekonania powstały wraz z rozwojem cywilizacji, powstawaniem wartości moralnych i reguł etycznych. Stały się filtrem, przez który patrzymy na świat. Warto się im przyglądać poprzez zastanowienie się, dlaczego tak oceniasz daną sytuację. Co jest ważnego w tym przekonaniu dla Ciebie? Jak to przekonanie Cię wspiera, a jak ogranicza?
Po piąte naucz się pozytywnych rzeczy o sobie. Tyle razy w życiu poradziłaś/eś sobie z napotkanymi trudnościami. Strategie, jakie zastosowałaś/eś są świetnym źródłem wiedzy o sobie i swojej sprawczości, a ta wiedza wzmocni wiarę w siebie. Aby wykształcić siłę i głębię charakteru, musimy doświadczyć w życiu zarówno powodzenia, jak i trudności. Tylko tak możemy osiągnąć pełnię naszych możliwości.
Po szóste naucz się odprężać poprzez aktywność fizyczną, relaksację, medytację. Nawet minimalny, ale regularny program ćwiczeń wpłynie pozytywnie na zmniejszenie negatywnych skutków zdrowotnych przeżywanego stresu.
Wreszcie pamiętaj, nie jesteś sama/sam. Rozmowa z bliską osobą o tym, co trudne może radykalnie wpłynąć na postrzeganie trudności. Możesz też skorzystać z porady konsultanta, coacha i mentora kryzysowego.
Metody radzenia sobie w trudnych sytuacjach niektórzy mają „we krwi”, a wszyscy uczymy się ich w trakcie życia. Tak jak chodzisz na różne kursy podnoszące kwalifikacje, tak możesz skorzystać z naszej pomocy, aby nauczyć się skutecznych metod radzenia sobie z trudnościami. #Inteligencjakryzysowa
Bądź uważnym liderem.
Odpowiedz sobie na pytanie: dlaczego zdecydowałeś się zostać liderem i wróć do pytania o sens i cel powyżej. Jeśli nauczysz się strategii korzystania z życiowych porażek i kryzysów jako stymulatorów do rozwoju, bonusem będzie wzrost Twojej wewnętrznej siły oraz zaufania do Ciebie jako lidera. #inteligencjakryzysowalidera
Wykaż się aktem odwagi, zmierz się z dyskomfortem, wybierając to, co ważne. Wykonuj opisane wyżej kroki i naucz się stresować!
Bibliografia:
2. Strelau, J. (2001), Psychologia temperamentu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. McGonigal, K. (2016), Siła Stresu. Jak stresować się mądrze i z pożytkiem dla siebie. Gliwice: Wydawnictwo HELLION.
https://stresly.pl/dlaczego-sposob-myslenia-jest-kluczowy-dla-skutecznego-radzenia-sobie-ze-stresem/ przez dr Elżbieta Kluska-Łabuz
5. Zimbardo, Philip G. i Sword, Rosemary K.M. (2018), Żyj lepiej, kochaj mądrzej, str.16 oraz Stres matka wszystkich dolegliwości, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
6. Brown, B. (2019), Odwaga w przywództwie, Warszawa: MT Biznes.
Comentarios